« آنها به نام اسلام پان فارسیسیم را به ما تلقین میکنند»
رادیو آزادلیق (بخش آذربایجانی رادیو اروپای آزاد) ، خدیجه اسماعیل اوا
http://www.azadliq.org/content/Article/1506330.html
ودود اسدی، از فعالین حرکت ملی آذربایجان به حکم صادره از سوی دادگاه انقلاب رشت در دادگاه تجدید نظر اعتراض نموده است. وی بر این عقیده است که محاکم ایران به اعتراض وی هیچ اهمیتی نخواهند داد و ممانعت از حبس وی اجتناب ناپذیر است. ودود اسدی پیش از اجرای حکم زندان با رادیو آزادی مصاحبه نموده است.
- آقای اسدی آیا حکم شما صادر شده است؟
بله، ده روزی میشود که حکم من معین و ابلاغ شده است و یک سال از آزادی محروم کرده اند، دادگاه رشت ادعا می کند که من بر علیه نظام تبلیغ کرده ام و گفته ام که حکومت کنونی حکومت فارس است و حکومتی اسلامی نیست و حکومتی ظالم و فاشیست است. حسین و محسن رحیمی دو تن دیگر از دوستانم همزمان با من بازداشت شده بودند که برای حسین نیز حکم شش ماه حبس تعزیری صادر شده و حکم محسن که برادر کوچکتر است هنوز مشخص نیست.
- محکومیت آنها به زندان بر چه اساسی است ؟
بر اساس همین اتهاماتی که به من زده اند. ما ترکها همیشه تابع اسلام بوده ایم و نصف ایران را ترکها تشکیل می دهند اما آنها با نام اسلام سعی در فارسیزه کردن ما دارند. ما از حق داشتن مدارس به زبان ماری و خواندن و نوشتن به این زبان محروم هستیم . برای تبلیغ و آموزش زبان فارسها و تمدن آنها در بین سایر ملل جهان صدها کلاس تشکیل داده اند و یا در رابطه با تاریخ دروغین و ساختگی ایران کتابهایی نوشته و به کتابخانه های چین هدیه داده اند. در همین کتب تاریخی، ترکها را وحشی وعقب مانده نشان داده اند اما ما نسل جدید آذربایجان نمی توانیم این موضوع را قبول کنیم.
سی سال پیش در جریان انقلاب اسلامی ایران مردم ما در تبریز و دیگر شهرهای آذربایجان به خیابانها ریختند ونظام شاهنشاهی پهلوی را سرنگون کردند تا بلکه ملت آذربایجان زیر پرچم اسلام و با معیار برادری پیشرفت کند. این همه در این راه شهید دادیم اما ملت ما در راه انقلاب همانند آجر به مصالح اولیه انقلاب استفاده شد اما نتوانستیم نتیجه ای از این همه فداکاریها بگیریم و ملت ما هنوز صاحب یک مدرسه به زبان مادری خود نیست.چشمان مادران و خواهران فعالان آذربایجانی را گریان می گذارند و آنها را در مکانهای نامعلومی در بازداشت موقت نگه می دارند. فعالین آذربایجان را محاکمه و با صدور احکام طویل المدت زندان،عمر آنها را می پوسانند. آنها مرا به "تبلیغ علیه نظام" متهم می سازند حال آنکه من تنها حقوق ملی ام را مطالبه کرده ام و اگر مطالبه حقوق ملی تبلیغ بر علیه نظام است پس می توان گفت که موضع حکومت بر علیه حقوق ملی ما آذربایجانیها است.
تحقیر ترکها و پست شمردن آنها در کدام کتابها نوشته شده است؟
در ایران تمام کتب تاریخ، ترکها را تحقیر و پست می شمرد و خصوصا کتب درسی دوره راهنمایی ، ترکها و رهبران دولت های آنها را خونخوار و افراد عقب مانده ای معرفی می کنند. آنها می نویسند که پادشاهان فارس کارهای جاودانه ای انجام دادند و حقوق بشر را اجرا می کردند.اکثر شهرهای ایران از جمله اصفهان، شیراز و تهران در زمان صفویان آباد شده اند حال چرا در تاریخ چنین افتراهایی را به ترکها نسبت می دهند؟ این تحقیر و پست نشان دادن تاریخ ما از زمان رضا شاه پهلوی آغاز شده و تا کنون نیز ادامه دارد. حال آنکه در آن دوره لالایی مادرانمان به زبان ترکی آذربایجانی نیز ممنوع بود و به والدین کودک امکان نامگذاری فرزندشان با نامهای ترکی را نمی دادند. گفتنی است که وضعیت اقتصادی استانهای ترک نشین در ایران بسیار بد است بیش از نصف رشت ترک است اما برای لقمه ای نان محتاجند. چه گناهی داریم که نمی توانیم لقمه ای نان را در وطنمان به دست آوریم و جاده هایمان خراب است؟
ادعا می شود که تعداد زیادی از ترکها در هیات حاکمه ایران هستند وبه همین خاطر وضعیت ترکها در ایران مطلوب است نظرتان در این باره چیست؟
در ترکی مثلی هست که می گوید:«کسی که دلش به حال ملت و زبانش نمی سوزد چه فایده ای دارد حتی اگر خان وسلطان باشد» بله فکر شما را قبول دارم. اکثر اهالی ایران یعنی بیش از 30 میلیون نفر ترک هستند.اگر دقت کنید از فوتبالیستها گرفته تا سیاستمداران ونظامیان ترک هستند اما متاسفانه تفکر آنها تفکر فارسی است وبه همین خاطر آنها در خدمت آن سیستم هستند.
آیت الله خامنه ای در شعار هایش می گوید:«آذربایجان بیدار است وتکیه گاه انقلاب است» اما هنگامی که رئیس جمهور افغانستان می آید با او به خوبی به زبان فارسی صحبت می کند اما زمانی که رئیس جمهور آذربایجان می آید با استفاده از مترجم با او صحبت می کند حال آنکه او زبان ترکی را به خوبی می داند.
در کتاب ادبیات دوره راهنمایی نوشته اند گویا تیمور لنگ میرود قبر فردوسی را باز می کند و می بیند که آنجا گلستان است اما زمانی که قبر پدر بزرگش را باز می کند می بیند که پدر بزرگش غرق در خون است و تف می کند و برمی گردد این را کدام تاریخ می نویسد وکدامین منبع آنرا تصدیق می کند؟ اینها همه دروغ و انحراف است.کتاب فردوسی در ایران کتابی جهت اختلاف انداختن بین ایران وتوران است وکتابی جهت تحقیر و پست شمردن ترکها و تبلیغ پان فارسیسم است.همه این مسائل مایه تاسف است ومن در پشت دین اسلامی که اینها تبلیغ می کنند افکار و سیاست خوبی نمی بینم.
آقای اسدی شما را کی دستگیر نمودند؟
بلافاصله پس از برگزاری مراسم عروسی ام مرا دستگیر کردند.
-آیا در استناداتی که برای صدور این حکم در دادگاه عنوان شده اشاره ای به اجرای موسیقی و آواز ترکی در مراسم عروسی تان شده است؟
علت این بازداشت به پیش از اینها برمی گردد.من زمانی که در دانشگاه آزاد اردبیل دانشجو بودم مدیر مسدول نشریه دانشجویی سحر بودم ودر آن نشریه مطالبی در رابطه با فرهنگ وتمدن و ادبیات شفاهی ملت آذربایجان چاپ ومنتشر می کردیم اما نمی توانستند ما را دستگیر کنند چون ما هیچ کار غیر قانونی انجام نمی دادیم .ماموران وزارت اطلاعات به من گفتند که:« ما منتظر بودیم که تو عروسی کنی و ما در حین مراسم عروسی تو را دستگیر کنیم».
ما نه ضدیتی با خدا داریم و نه ضدیتی با هیچ ملتی. ما میگوییم که ما آذربایجانی ها نیز انسان هستیم وزبانی داریم. حقوق ما را پایمال نکنید. اگر اعمال سیاست از طریق ظلم و زندان امکان پذیر باشد آن موفع در خاکی که ما زندگی می کنیم دری تعبیه کنند و بگویند آذربایجان زندان است.
آقای اسدی رشته تحصیلی شما چیست؟
رشته من زمین شناسی (جئومورفولوژی ) است. ابتدا دردانشگاه آزاد اردبیل تحصیل می کردم اما بعد از مدتی به خاطر وضعیت خانوادگی ام به رشت برگشته و آنجا ادامه تحصیل دادم.
آیا شما تحصیلاتتان را به پایان رسانده اید؟
یک سالی هست که از دانشگاه فارغ التحصیل شده ام و ۲۹ سال دارم واگر آقایان از ادامه تحصیلم ممانعت نکنند در صدد ادامه تحصیلاتم هستم.
آیا به حکم صادره از سوی دادگاه انقلاب رشت اعتراض خواهید نمود؟
دوستان به من سفارش کردند که وکیل بگیرم اما در اینجا واضح و مشخص است که دادگاهها چگونه عمل می کنند .حقوق ما در قرآن کریم به رسمیت شناخته شده است وهمچنین در ماده ۱۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی تصریح شده است که همه ملیتهای ساکن ایران با هم برابرند ودر مفابل فانون از حق برابری برخوردارند اما آنها حتی به فانونهایی که خودشان نوشته اند نیز اعتنایی نمی کنند.
در کیفر خواستی که برای اینجانب صادر شده نوشته است که گویا من گفته ام حکومت ایران حکومتی فاشیستی است این اتهام افترایی بیش نیست.سوال من این است که آیا با زندانی کردن من مسدله حل می شود؟ من برادر و فامیل وخاندان و وطنی دارم. بگذارید ملت آذربایجان بداند که به چه نامهایی فرزندان آنرا به زندان میبرند وعمر آنها را تباه می کنند.من در مهلت معین به حکم صادره اعتراض خواهم کرد تا پرونده به دادگاه تجدید نظر ارجاع شود اما فکر نمی کنم که این اعتراض من نتیجه مثبتی داشته باشد و حکم صادره از سوی آنها از ابتدا معین شده است.
ودود اسدی فعال ملی و مدنی آذربایجانی پیش از این نیز دستگیر شده بود. او دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه آزاد اردبیل است. وی با مقالاتش در نشریات دانشجویی وسخنرانیهایش در مراسمات دانشجویان مشهور است.
اسدی پیش از این در می ۲۰۰۶ بدنبال چاپ کاریکاتوری در روزنامه رسمی دولتی ایران که آذربایجانیها را به سوسک تشبیه کرده بود بازداشت شده بود. علت دستگیری وی شرکت در تجمع اعتراصی و اعتصاب غذای دانشجویی در اعتراض به عمل توهین آمیز روزنامه ایران در دانشگاه آزاد اردبیل بود. اما مسئولین علیرغم بازداشت موقت او به مدت چهار ماه تا کنون هیچ اتهامی به وی وارد نکرده اند.
علیرغم اینکه اصل ۱۵ قانون اساسی ایران ، حق تحصیل به زبان مادری ومدافعه از فرهنگ ومدنیت را برای تمامی ملیتها به رسمیت شناخته اما درخواست آذربایجانیها مبنی بر تحصیل به زبان مادریشان(ترکی آذربایجانی) محقق نمی شود.بر اساس منابع مختلف در ایران بین ۲۰ تا ۳۵ میلیون آذربایجانی زندگی می کنند.
وزارت امور خارجه آمریکا در گزارش سالانه اش در رابطه با وضعیت حقوق بشر تصریح می کند که آذربایجانیهای ایران به دلیل تبعیضهای زبانی و اتنیکی از جمله ممنوعیت تحصیل به زبان ترکی در مدارس و تعویض نامهای جغرافیایی مناطق معترض هستند.
سازمان عفو بین الملل فعالین آذربایجانی در ایران که در راستای دفاع ازحقوق ملیشان فعالیت می کنند را در معرض فشار، حبس وشکنجه خوانده است و آنها را زندانی عقیدتی می نامد.
لینک گزارش رادیو آزادلیق : کلیک کنید
http://www.azadliq.org/content/Article/1506330.html
«Onlar islam adı ilə bizə farsçılığı təlqin edirlər»
İran azərbaycanlılarının milli hüquqları uğrunda hərəkatın fəalı Vədud Əsədi
08.03.2009
Xədicə İsmayılova
İran azərbaycanlılarının milli hüquqları uğrunda hərəkatın fəalı Vədud Əsədi barəsində çıxarılan məhkəmə qərarından apellyasiya (təcridi-nəzər) şikayəti verib. Amma bildirir ki, İran məhkəməsi bunu nəzərə almayacaq və onun həbsi qaçılmazdır. Vədud Əsədi həbsindən əvvəl «Azadlıq» radiosuna müsahibə verib.
-Vədud bəy, artıq sizə hökm oxunub?
-10 gün olar hökm kəsilib. Bir il azadlıqdan məhrum ediblər. Rəşt məhkəməsi iddia edir ki, mən sistemin əleyhinə çıxmışam. Guya mən demişəm ki, bu fars nizamıdır, islam nizamı deyil. Bu faşist və zalım nizamdır. İki dostlarım, iki qardaş Hüseyn və Mvsüm Rəhimini də tutublar. Hüseynə 6 ay həbs kəsiblər, balaca qardaşının isə hökmü bəlli deyil.
-Bəs onları nəyə görə həbs ediblər?
- Eyni ittihamlar əsasında. Amma biz həmişə İslama baş əymişik. İranın yarısı türkdür. Amma onlar islam adı ilə farsçılığı bizə təlqin edirlər. Biz öz ana dilimizdə məktəbdən, yazı-pozmaqdan məhrumuq. Dünyada isə fars dilini və mədəniyyətini başqa xalqlar arasında təbliğ etmək, öyrətmək üçün yüzdən çox məktəb yaradıblar. Ya da ki, Çin kitabxanalarına İranın yalançı və qondarma tarixini yazıb hədiyyə verirlər. Həmin tarix kitablarında isə türklər vəhşi, geri qalmış millət kimi göstərilir. Biz yetişən yeni nəsil isə bunu qəbul edə bilmərik. Bu qədər şəhid verdik, millətimiz inqilab yolunda çarpışdı amma bu fədakarlığın cavabını ala bilmədik. Millətimiz öz ana dilində bir məktəbə belə sahib deyil. Fəallarımızın anasını, bacısının gözü yaşlı qoyub, naməlum yerlərdə saxlayır, məhkəmələrə çəkir, zindanlarda çürüdürlər
30 il əvvəl İslam inqilabında Təbriz və digər şəhərlərimiz qalxıb şahı pəhləvi rejimini yıxdıq ki, islam bayrağı altında, qardaşlıq prinsipi ilə millətimiz inkişaf edəcək. Bu qədər şəhid verdik, millətimiz inqilab yolunda çarpışdı amma bu fədakarlığın cavabını ala bilmədik. Millətimiz öz ana dilində bir məktəbə belə sahib deyil. Fəallarımızın anasını, bacısının gözü yaşlı qoyub, naməlum yerlərdə saxlayır, məhkəmələrə çəkir, zindanlarda çürüdürlər. Mənə deyirlər ki, sistemə qarşı çıxmışam, halbuki mən ancaq milli hüququmu tələb eləmişəm. Əgər milli hüququ tələb etmək sistemə qarşı çıxmaqdırsa, deməli sistem mənim hüququmun əleyhimədir.
- Türklərin aşağılanması hansı kitablarda yazılıb?
-Bütün tarix kitablarında belə yazılır. Xüsusən orta məktəb dərsliklərində. Türkləri, onların dövlət rəhbərlərini qaniçən, geri qalmış şəxslər kimi təqdim edirlər. Yazırlar ki, fars hökmdarları abadlıq işləri görüblər, insan haqlarını tanıyan olublar. İranın əsas şəhərləri İsfahan, Şiraz, Tehran hamısı səfəvilər zamanında abadlaşdıb, indi niyə türk tarixinə qarşı belə iftira atırlar? Bizim tariximizin aşağılanması hələ Rza şah Pəhləvi zamanından başlayıb, indi də davam edir. Hələ o zamanlar analarımıza türkcə layla deməyi yasaqlamışdılar, uşaqlara türk adları qoymağa imkan vermirdilər. Onu da deyim ki, İranda türklər yaşayan regionların sosial vəziyyəti çox gərgindir. Rəştin yarısından çoxu türkdür, amma bir tikə çörəyə möhtacdırlar. Nə günahımız var ki, bir tikə çörəyi öz vətənimizdə tapa bilmirik. Yollarımız xaraba qalıb.
- Belə deyirlər ki, İranın rəhbərliyində xeyli türk var, buna görə də İranda türklərirn vəziyyəti yaxşıdır?
-Bir misal var, deyir ki, «elinə, dilinə yanmayan bir kəs tutaq ki, xandı, sultandı nə faydası». Bəli, sizin fikrinizi qəbul edirəm, İran əhalisinin əksəriyyəti 30 milyondan artığı türkdür. Diqqət yetirsəniz İranın futbolçusundan tutmuş, siyasətçiləri, hərbiçiləri türkdür. Amma təəssüf ki, təfəkkür fars təfəkkürüdür, ona görə də bunların hamısı o sisteminin xidmətindədir.
Ayətullah Xanneyi şüarlarında deyir ki, «Azərbaycan oyaqdı, inqilaba dayaqdı». Amma Əfqanıstan prezidenti gələndə onunla təmiz fars dilində danışır, amma Azərbaycanınkı gələndə tərcüməçi ilə danışır, hansı ki, o türkcəni çox gözəl bilir.
Orta məktəbin ədəbiyyat kitabında yazırlar ki, guya Teymurləng gəlib Firdovsinin qəbrini açır, görür ora gülüstandır, amma öz babasının qəbrin açır görür qan içindədir, tüpürüb geyir qayıdır. Bunu hansı tarix yazır, bunu hansı mənbə təsdiqləyir, yalandı, uydurmadı hamısı. Firdovsinin kitabı İran və Turan arasına ixtilaf salmaq kitabıdır, türkləri aşağılayan, fars şovinizmini təbliğ edən kitabdır. Bütün bunlar təəssüf doğurur. Onların təbliğ etdikləri islamın arxasında mən yaxşı bir şey siyasət görmürəm.
-Vədud bəy sizi necə həbs etdilər?
-Toyumdan dərhal sonra.
- İddiaları da o olub ki, toyda türk mahnıları ifa olunurmuş…
-Bu həbsin səbəbləri əvvəllərə gedir. Mən hələ Ərdəbil universitetdə olanda «Səhər» adlı qəzetim var idi, milli mədəniyyətimizi, yaddan çıxmış folklorumuzu öyrənirdik. Amma bizi həbs edə bilmirdilər, qanunsuz heç nə etmirdik. Universitetdən qayıdıb gələndə isə mənə öz dilləri ilə deyirdilər ki, «biz gözləyirik ki, sən toy edəsən, səni toyunda tutub aparaq».
Biz nə Allaha qarşıyıq, nə də ki, hər hansı başqa bir millətə. Deyirik biz də insanıq, bizim də dilimiz var, bizim haqqımızı tapdamayın.
Əgər, zülmlə, zindanla siyasət olsaydı gərək onda bizin yaşadığımız torpağa bir qapı qoysunlar desinlər ki, Azərbaycan zindandır.
-Vədud bəy sizin ixtisasınız nədir?
-Mən yerşünaslıq ixtisasına yiyələnmişəm, geamorfologiya üzrə. Əvvəlcə Ərdəbildə oxudum, sonra ailə vəziyyətimlə bağlı qayıdıb Rəştə davam etdirdim.
-Bəs təhsilinizi başa vura bildinizmi?
-Bir il olar ki universiteti bitirmişəm. 29 yaşım var, imkan versələr, təhsilmi hələ dəvat etdirmək istəyirəm.
-Məhkəmənin qərarından şikayət verəcəksinizmi?
-Yoldaşlar dedilər ki, vəkil tut. Amma burda məhkəmələr bəllidir necə işləyir. Bizim hüquqlarımız Quranda qorunur. İranın Konstitusiyasının 19-cu maddəsində də yazılıb ki, hamı qanun qarşısında bərabərdir. Amma onlar öz yazdıqları qanunlara məhəl qoymurlar.
Mənim ittihamnaməmdə yazılıb ki, guya mən demişəm ki, İranda rejim faşist rejimidir, bu, iftiradır. İndi məni zindana salmaqla məsələ həll olacaq? Mənim qardaşım var, elim-obam var. Qoy Azərbaycan xalqı bilsin ki, onun balalarını hansı adla aparıb zindanlarda ömürlərini çürüdürlər. Təcridi-nəzərə (apelliyasiya) gəldikdə şikayət hazırlamışam. Amma inanmıram bunun bir faydası olsun, onların verdikləri qərar əvvəldən məlumdur.
***
Milli fəal Vədud Əsədi bundan əvvəldə həbsdə olub. Vədud Əsədi Ərdəbil Universiteti İslami Tələbə Cəmiyyətinin keçmiş rəhbəridir. O, tələbə qəzetlərindəki çıxışları ilə də tanınır.
Əsədi 2006-cı ilin mayında rəsmi «İran» qəzetində azərbaycanlıları tarakana bənzədən karikaturanın çapından sonra da həbs olunmuşdu.
Həmin vaxt universitetdə təşkil olunan etiraz tədbirinə və diskriminasiya əleyhinə aclıq aksiyasına qatılan Vədud Əsədini dörd aya yaxın həbsdə saxlasalar da, ona qarşı heç bir ittiham irəli sürməmişdilər.
İran konstitusiyasının 15-ci maddəsi bu ölkədə yaşayan bütün millətlərə öz dilində təhsil və mədəniyyətlərini qorumaq haqqı tanısa da, azərbaycanlıların ana dilində təhsil tələbləri yerinə yetirilmir. İranda müxtəlif mənbələrə görə 20 milyondan 35 milyonadək azərbaycanlı yaşayır.
ABŞ Dövlət Departamentinin İnsan hüquqları hesabatında bildirilir ki, azərbaycanlı iranlılar etnik və linqvistik diskriminasiyaya məruz qalmalarından, o cümlədən, məktəblərdə azərbaycanca təhsilə qoyulan qadağalardan, coğrafi adların dəyişdirilməsindən şikayətçidirlər.
Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı İranda milli hüquqları uğrunda mübarizə aparan azərbaycanlı fəalların İranda təzyiqlərə, həbs və işgəncəyə məruz qaldığını, bu fəalları vicdan məhbusu kimi tanıdığını bildirir.
